مقایسه‌ی آرای فلوطین درخصوص صادر اول با آیات و روایات

مقایسه ی آرای فلوطین درخصوص صادر اول با آیات و روایات

فلوطین به سه اقنوم احد، عقل و نفس قائل است که اقنوم دوم قابل تطبیق با صادر اول است. احد عقل را بی آن که بداند، به وجود می آورد. عقل به مثابه ی تصویر احد، ابتدا واحد و نامتعین است، اما سپس میلی گناه آلود او را از احد جدا می کند. عقل پس از جدایی، گویی پشیمان می شود و دوباره به سوی احد بازمی گردد. این بازگشت باعث متعین شدن عقل و کامل شدن فعلیت او و پیدایی ایده ها می شود. با این که تبیین فلوطین تفا...

صادر اول در آیات و احادیث و آراء فلوطین

در این رساله به تبیین آراء فلوطین درخصوص صادر اول و مقایسه ی آن با آرائی پرداخته ایم که در همین خصوص از آیات و روایات اسلامی قابل استنباطند. فلوطین بر اساس آراء افلاطون به سه اقنوم احد، عقل و نفس قائل می شود. احد ازلاً کامل است و هر چیز کاملی تولید می کند. محصول این تولید، تصویری از احد به نام عقل ناتمام است. عقل ناتمام با تلاش برای کسب شناختی حصولی از احد، از سویی فعلیت خود را کامل می کند و از ...

همنشینی محبّت و محنت با رویکردی به (آیات قرآن، روایات و آرای عرفا)

محبّت و محنت دو گوهر گرانقدری است که در اغلب اوقات در عشق بی بدیل انسان به محبوب و معشوق حقیقی اش نمایانگر است این دو واژه گران سنگ تنها با تفاوت در یک نقطه، معنایی بسیار متفاوت با یکدیگر دارند و با وجود این تفاوت به گونه ای با یکدیگر همنشین و به هم نزدیکند که هر کجا نام محبّت آورده شود واژه محنت بی درنگ در ذهن تداعی می شود. این دو واژه و معانی مترادف آن در برخی آیات قرآن ذکر شده و در روایات تفاس...

رابطه ی عقل با ایده نزد فلوطین و مقایسه ی آن با نظر ملاصدرا درخصوص وحدت و کثرت عقل

  فلوطین دمیورژ را عقل به شمار می‌آورد و صور افلاطونی را به درون عقل می‌برد و در عین حال، هر صورت را نه اندیشه‌ای وابسته به عقل، بلکه عقلی می‌پندارد که با اندیشیدن به خود، به همۀ صور می‌اندیشد و بدین‌ترتیب با کل اقنوم عقل عینیت می‌یابد. این نظریه که به «نظریۀ درون بودگی» مشهور است، از مشخصات بارز فلسفۀ فلوطین و یکی از بحث‌انگیزترین مسائل در حیطۀ فلسفه‌های نوافلاطونی است. این نظریه تا حدی در اث...

صمت در آیات و روایات

ملاصدرا و جمع دیدگاه عرفا و حکما در صادر اول

چکیده: صادر اول از مسائل مهم فلسفی نزد قائلان به­ترتیب در آفرینش است. مکاتب مختلف الهی و بشری دراین­باره سخن گفته­اند، در حوزۀ معارف اسلامی عرفا وجود منبسط و حکما عقل اول را به­عنوان صادر اول معرفی نموده­اند، ملاصدرا به روشی خاص، میان نظر عرفانی و حکمی در این مسئله جمع نموده و به وحدت این دو دیدگاه رأی داده است، در این مقاله به روش تحلیلی- انتقادی مواضع سلبی و ایجابی وجه جمع او را دربارۀ صادر ا...